Մտքի ուժ, հաստատակամություն, հավատարմություն սկզբունքներին, ողորմածություն․ մենք շատ բան ունենք սովորելու այս ցուցակի յուրաքանչյուր մասնակցից:
1. Ջեյն Օսթին, գրող
Ուշադրություն մի դարձրեք այլ մարդկանց վարկանիշներին։
«Ես չեմ պահանջում, որ մարդիկ բարի լինեն ինձ հետ, դա ինձ փրկում է նրանց հաճոյանալու փորձությունից»:
«Հպարտություն և նախապաշարմունք» վեպն ի սկզբանե մերժվել է հրատարակչի կողմից։ Այն լույս տեսավ միայն Sense and Sensibility-ի հաջողությունից հետո: Ինքը՝ Ջեյն Օսթինը, հպարտությունն ու նախապաշարմունքը համարում էր իր սիրելի գործը։
2. Սոֆյա Կովալևսկայա, մաթեմատիկոս
«Պետք է պայքարել անկախության համար։ Մի քանի տարի առաջ քիչ էին կանայք, ովքեր ձգտում էին գիտելիքի, միայն մի քանիսը: Հիմա մենք հարյուրավոր ենք։ Պայքարեք անկախ լինելու երջանկության համար, հանուն ավելի բարձր իդեալի ապրելու, աշխատելու և արարելու իրավունքի»։
Կովալևսկայան ստիպված էր հուսահատ պայքարել կրթության իրավունքի և մաթեմատիկայով զբաղվելու հնարավորության համար։ Նրա ակնառու ունակությունները նկատել են շատ վաղ, բայց հայրը զրկել է աղջկան գիտությանը նվիրվելու իրավունքից։
Ծնողների սահմանափակումներից ազատվելու համար Սոֆյան մտացածին ամուսնացել է։ Բեռլինի համալսարանը, որտեղ աշխատում էր հայտնի մաթեմատիկոս Կառլ Վայերշտրասը, աղջիկներ չէր ընդունում, իսկ Կովալևսկայան ստիպված էր մասնավոր դասերի գնալ։ Երբ նա վերադարձավ Ռուսաստան՝ ստանալով PhD, նրան առաջարկեցին միայն գիմնազիայի ուսուցչի պաշտոն։
Այնուամենայնիվ, Կովալևսկայան չհանձնվեց և դարձավ աշխարհում առաջին կինը, ով մաթեմատիկա դասավանդեց համալսարանում որպես պրոֆեսոր, ինչպես նաև կատարեց մի շարք բացահայտումներ՝ կապված կոշտ մարմնի պտույտի տեսության հետ։
3. Մարիա Սկլոդովսկա-Կյուրի, քիմիկոս, ֆիզիկոս, կրկնակի Նոբելյան մրցանակակիր.
«Մի վախեցեք անհայտից, ուսումնասիրեք այն: Կյանքում վախենալու բան չկա, կա միայն այն, ինչը պետք է հասկանալ»:
Մարիա Սկլոդովսկան սկսեց ուսումնասիրել մետաղների մագնիսական հատկությունները դեռևս Պիեռ Կյուրիի հետ հանդիպելուց առաջ։ Այնուհետև ամուսինները, միավորված ընդհանուր շահով, չորս տարվա ընթացքում վերամշակել են 8 տոննա ուրանիտ։ Լաբորատորիայի բացակայության պատճառով փորձերը պետք է կատարվեին սկզբում ինստիտուտում, իսկ հետո՝ տնակում։ Պայմանները չխանգարեցին ամուսիններին ռադիումի և պոլոնիումի հայտնաբերմանը 1898թվականին։
Սկլոդովսկա-Կյուրին իր ողջ կյանքը նվիրել է ճառագայթման ուսումնասիրությանը։ Նա դեռ միակ կինն է, ով երկու անգամ արժանացել է Նոբելյան մրցանակի։
4. Ագաթա Քրիստի, գրող
«Նույնիսկ սովորական գործերում դուք կարող եք ոգեշնչում գտնել: Ես մտածում եմ իմ դետեկտիվ վեպերի սյուժեները սպասք լվանալիս։ Սա այնքան հիմար զբաղմունք է, որ ակամա գալիս է սպանության միտքը»։
Ագաթա Քրիստին գրել է ավելի քան 60 դետեկտիվ վեպ: Նա ասաց, որ կարող է ժամանակ անցկացնել ընկերների կամ ընտանիքի հետ և այդ ընթացքում մտածել նոր աշխատանքի մասին։ Իսկ երբ գրողը նստեց գործի, սյուժեն սկզբից մինչև վերջ արդեն պատրաստ էր։ Քրիստին խոստովանել է, որ մտքերը կարող են գալ ցանկացած պահի, և գրողը դրանցից յուրաքանչյուրը գրել է հատուկ նոթատետրում։
5. Այն Ռենդ, գրող, օբյեկտիվիզմի փիլիսոփայության ստեղծող
«Մի մոռացեք անձնական երջանկության մասին. խելամիտ էգոիզմի մեջ վատ բան չկա: «Ես սիրում եմ քեզ» ասելու համար նախ պետք է սովորել, թե ինչպես արտասանել «ես» բառը»։
Այն Ռանդը ստեղծել է ռացիոնալ անհատականության փիլիսոփայություն, որը կոչվում է «օբյեկտիվիզմ»: Նրա հիմնական դիրքորոշումն այն է, որ յուրաքանչյուր մարդու կյանքի նպատակը սեփական երջանկության ձգտումն է։
Փիլիսոփաները պաշտոնապես չեն պաշտպանում Ռենդի գաղափարները, սակայն օբյեկտիվիզմը շատ երկրպագուներ ունի։
6. Մայր Թերեզա, Նոբելյան մրցանակակիր, կաթոլիկ եկեղեցու սուրբ
«Յուրաքանչյուր ոք, անկախ ազգությունից և կրոնից, արժանի է օգնության։ Մեզ ատրճանակներ և ռումբեր պետք չեն. Չարին հաղթելու համար մեզ պետք է սեր և կարեկցանք: Սիրո բոլոր աշխատանքներն աշխարհի բարօրության համար աշխատանք են»:
Մայր Թերեզան իր կյանքը նվիրել է «աղքատներից ամենաաղքատներին ծառայելուն»: Հնդկական Կալկաթայի տնակային թաղամասերում նա կերակրում էր քաղցածներին, խնամում ծերերին։ Միանձնուհին Հնդկաստանում հիմնել է բորոտների առաջին գաղութը և ապաստարան լքված երեխաների համար, բացել արհեստանոց գործազուրկների համար և ծերանոց։ Նա օգնել է Լիբանանի պաղեստինյան ճամբարներում գտնվող փախստականներին, Եթովպիայում երաշտից, Գվատեմալայում և Հայաստանում երկրաշարժերից տուժածներին, այցելել է ԽՍՀՄ Չեռնոբիլի ատոմակայանի վթարից հետո:
Չնայած գործունեության հասցեին հնչող քննադատություններին, Մայր Թերեզայի անունը դարձել է հայտնի և օգտագործվում է անշահախնդիր օգնություն ցույց տալու համար, ով դրա կարիքն ունի:
7. Մարգարեթ Թետչեր, Մեծ Բրիտանիայի վարչապետ
«Պայքարեք այն բանի համար, ինչ ճիշտ եք համարում: Ինձ համար կոնսենսուսը սեփական համոզմունքներից, սկզբունքներից, արժեքներից և ռազմավարություններից հրաժարվելու գործընթացն է: Սա մի բան է, որին ոչ ոք չի հավատում և ոչ ոք չի վիճում»:
Թետչերի օրոք բրիտանական քաղաքականությունը բնութագրվում է վճռականությամբ և կոշտությամբ, ինչպես, իրոք, հենց ինքը՝ երկաթե տիկինը: Նա իրականացրել է մի շարք բարեփոխումներ, որոնք ոչ միշտ են ընդունվել բնակչության կողմից։ Թետչերը տնտեսության մի շարք պետական հատվածներ փոխանցեց մասնավոր ձեռքերին, սահմանափակեց արհմիությունների լիազորությունները և խրախուսեց փոքր բիզնեսի զարգացումը, վճարովի կրթությունը և բժշկությունը:
Չնայած բողոքներին, նրա կոշտ միջոցառումներն իսկապես հանգեցրին տնտեսական իրավիճակի կայունացմանը, գնաճը և գործազրկությունը նվազեցնելուն։
8. Եղիսաբեթ II, Մեծ Բրիտանիայի թագուհի
«Դուք միշտ չէ, որ կարող եք հույս դնել ինչ-որ մեկի օգնության վրա, դուք պետք է զարգացնեք տոկունություն։ Աշխարհը ամենահաճելի վայրերից չէ: Ի վերջո, ծնողներդ կլքեն քեզ, և ոչ ոք քեզ չի պաշտպանի միայն այն պատճառով, որ դու դու ես: Մենք պետք է սովորենք պաշտպանել մեր սեփական սկզբունքները»:
Եղիսաբեթ II-ը գահին չպետք է լիներ. նրա հայրը՝ Ջորջ Վեցերորդը, երկրորդն էր թագավորական գահի հերթում: Սակայն արքայազն Էդվարդը, ով առաջինն էր նշված ցուցակում, ստիպված եղավ հրաժարվել գահից՝ հօգուտ Ջորջի, իսկ հոր մահից հետո Էլիզաբեթը 26 տարեկանում դարձավ թագուհի։
Չնայած այն հանգամանքին, որ նա սկսեց պատրաստվել թագավորական պարտականությունների կատարմանը դեռևս 1944 թվականին, երբ նա մտավ Պետական խորհուրդ և սկսեց փոխարինել Ջորջ Վեցերորդին նրա բացակայության ժամանակ, Եղիսաբեթ II-ը բազմիցս խոստովանել է, որ ստիպված է եղել տարիներ շարունակ զարգանալ իր տոկունության մեջ։
9․ Օդրի Հեփբերն, դերասանուհի
«Եթե դուք չեք տեղավորվում շրջանակների մեջ, պարզապես փոխեք դրանք ինքներդ: Ես չեմ կարող պարծենալ Սոֆիա Լորենի կամ Ջինա Լոլոբրիջիդայի չափանիշներով, բայց սեքսուալությունը միայն չափի մեջ չէ: Ինձ ննջասենյակ պետք չէ՝ իմ կանացիությունն ապացուցելու համար։ Ես կարող եմ սեքսուալ լինել միայն անձրևի տակ խնձորի ծառից խնձոր հավաքելով»:
Հեփբերնը, ով մշտապես քսաներորդ դարի ամենագեղեցիկ դերասանուհիների վարկանիշների մեջ է, իրեն տգեղ էր համարում։ Երբ նա մտավ մասնագիտություն, մեծ բարեմասնություններով կանայք նորաձևության մեջ էին: Ուստի, օրինակ, նա կրծկալի մեջ գուլպաներ է դրել Ciro գիշերային ակումբում ելույթ ունենալիս։
Այնուամենայնիվ, փխրուն կազմվածքը Օդրիին չխանգարեց դառնալ պահանջված դերասանուհի։ Ընդհակառակը, Հեփբերնը փոխեց նորաձեւությունը՝ հանրաճանաչ դարձնելով արիստոկրատական նիհարությունը։
10. Վալենտինա Տերեշկովա, տիեզերագնաց
«Մի թերագնահատեք «ոչ հիմնական» տաղանդները։ Մենք չպետք է կյանքին նայենք դրսից»։
Տերեշկովան աշխատել է որպես ջուլհակ, երբ հետաքրքրվել է պարաշյուտով: Հոբբին խոստումնալից ստացվեց, քանի որ հենց այդ ժամանակ որոշվեց կնոջը տիեզերք ուղարկել։ Տերեշկովան հիանալի տեղավորվեց մինչև 30 տարեկան պարաշյուտիստի պարամետրերի մեջ և սկսեց մարզվել։
Տերեշկովան հայտնի էր իր հռետորական ունակություններով՝ ոք չէր կարող լրագրողների հետ շփվել այսքան ազատ և բնականոն կերպով։ Հանրային խոսքի հմտությունները դարձան այն որոշիչ չափանիշը, որը կշեռքները թեքեց հօգուտ Տերեշկովայի։
11․ Անգելա Մերկել, Գերմանիայի նախկին կանցլեր
«Ուժ հանգստության մեջ է։ Մենք երբեք չպետք է մոռանանք մեր՝ որպես քաղաքական գործիչների պարտականությունները մեր երկրի և նրա քաղաքացիների հանդեպ։ Մենք պետք է միշտ խոնարհ մնանք մեր ժողովրդի առջև»։
Անգելա Մերկելը յոթ տարի անընդմեջ գլխավորում է Forbes-ի աշխարհի ամենաազդեցիկ կանանց ցուցակը։ Միաժամանակ նա հայտնի է իր համեստությամբ, երբ խոսքը վերաբերում է առօրյային։ Դառնալով կանցլեր՝ քաղաքական գործիչը չէր տեղափոխվել գրասենյակային բնակարան և շարունակում էր ամուսնու հետ ապրել վարձակալած բնակարանում։ Մերկելը հասարակության մեջ ամենից հաճախ հայտնվում է զուսպ տաբատային կոստյումներով, որոնք միմյանցից տարբերվում են միայն գույներով։
Նախկին կանցլերը հայտնի է կրիտիկական իրավիճակներում իրեն սառը պահելու ունակությամբ, և Եկատերինա Մեծին իր օրինակն է համարում։ Մերկելի գրասեղանի վրա կանգնած է կայսրուհու դիմանկարը։ Քաղաքական գործչի սեղանի մեկ այլ տարրը արծաթյա ստենդն է՝ «Ուժ հանգստության մեջ է» մակագրությամբ։
12. Միշել Օբաման, փաստաբան, ԱՄՆ նախկին նախագահի կինը
«Մնացեք ձեզ հավատարիմ, նույնիսկ եթե նախագահի կինն եք։ Երբեմն ուզում եմ խենթություններ անել։ Բայց ես այլևս քսան տարեկան չեմ, չեմ կարող սպորտային մեքենա վարել կամ բանջի-ջամփ: Այսպիսով, ես պարզապես կտրեցի խոպոպներս»:
Միշել Օբաման լայն շրջանակներում հայտնի է ոչ պակաս, քան իր ամուսինը։Նա հանրության սերը վաստակեց իր բացությամբ, վստահությամբ և նրանով, որ չէր վախենում ցույց տալ, որ ինքը պարզապես մարդ է: Որպես առաջին տիկին Միշել Օբաման ելույթ ունեցավ և մարզվեց կատակերգական թոք-շոուի ժամանակ, տնկեց բանջարանոց Սպիտակ տան բակում և շատ զգացմունքային խոսեց Ամերիկայի համար կարևոր հարցերի մասին:
13. Մոնիկա Բելուչի, դերասանուհի
«Տարիքը խոչընդոտ չէ գեղեցիկ և սեքսուալ լինելու համար։ Ես Բոնդի աղջիկ չեմ, ես Բոնդի կինն եմ: Գուցե նույնիսկ Լեդի Բոնդը»:
Մոնիկա Բելուչին նշել է իր 50-ամյակը 2014 թվականին, սակայն չի կորցրել մոլորակի ամենագեղեցիկ և ամենասեքսուալ կանանցից մեկի իր դիրքը։ Նա բազմիցս ասել է, որ չի ցանկանա նորից դառնալ քսան տարեկան և պատրաստ չէ անցնել պլաստիկ վիրաբույժի դանակի տակ՝ երիտասարդ երևալու համար։ Բացի այդ, Բելուչին մարմնավորել է Բոնդի առաջին հասուն կնոջը «007. սպեկտր» ֆիլմում։
Սիրարփի Աղաբաբյան
168.am
