1927 թվականին մի շարք շատ հետաքրքիր փորձարկումներ են իրականացվել, որոնց արդյունքն այսօր հաճախ չի հիշվում։ Բայց իզուր։ Այս փորձերի արդյունքները հոգեբանության մեջ անվանում են «Ռինգելմանի էֆեկտ»։
Փորձերը հետևյալն էին. Նրանք վերցնում էին ամենասովորական մարդկանց և առաջարկում քաշ բարձրացնել։ Յուրաքանչյուրի համար ամրագրվում էր առավելագույն քաշը, որը նա «բարձրացրեց»: Դրանից հետո մարդկանց միավորում էին խմբերի, նախ՝ երկուական, հետո՝ չորսական, ութական։
Ակնկալիքները պարզ էին. եթե մեկ մարդ կարող է բարձրացնել՝ պայմանականորեն, 100 կգ, ապա երկու հոգի միասին պետք է բարձրացնեն կա՛մ 200, կա՛մ ավելին։ Ի վերջո, այն լեգենդը, թե խմբային աշխատանքը թույլ է տալիս հասնել ավելիին, որ դրա արդյունքը գերազանցում է խմբի անդամների անհատական արդյունքների գումարը, արդեն գոյություն ուներ: Եվ այն մինչ օրս գոյություն ունի և ակտիվորեն աջակցվում է։
Բայց ավա՜ղ։ Երկու հոգի բարձրացնում էին իրենց անհատական կատարողականի գումարի միայն 93%-ը: Իսկ ութն արդեն՝ ընդամենը 49%:
Ստուգեցին արդյունքները այլ առաջադրանքներում: Օրինակ՝ պարանի ձգում։ Եվ կրկին՝ նույն արդյունքը։ Խմբերի թիվն ավելացրին՝ տոկոսը միայն ընկավ։
Պատճառը պարզ է. Երբ հույսդ դնում ես ինքդ քեզ վրա, անում ես առավելագույնը: Իսկ խմբում դուք կարող եք էներգիա խնայել. ոչ ոք չի նկատի, ինչպես գյուղացիների մասին պատմվածքում, ովքեր որոշել էին իրենց համար մի տակառ օղի լցնել տոնի համար: Յուրաքանչյուրն իր տնից՝ մեկ դույլ։ Լցնելիս պարզվեց, որ տակառը լի էր ամենամաքուր ջրով. յուրաքանչյուրը մի դույլ ջուր էր բերել՝ հույս ունենալով, որ իր խորամանկությունը չի նկատվի օղու ընդհանուր զանգվածի մեջ։
Ի՞նչ կապ ունի պասիվությունը։ Այն կապը, որ չնայած այն հանգամանքին, որ երբ գործում եմ՝ կամա թե ակամա հիշում եմ իմ ջանքերը և ֆիքսում դրանք ինձ համար։ Հետագայում թափում եմ հենց նույնքան կամ նույնիսկ ավելի քիչ ջանք։ Պասիվ վերաբերմունք ձևավորելով այն գործին, որում ներգրավված եմ ուրիշների հետ միասին:
Ըստ այդմ, սոցիալական պասիվության դեպքում կարող ենք ասել, որ մենք հիանալի հասկանում ենք դրա ծագումը և այն, որ այն ի վերջո հանգեցնում է արդյունքների անկման մինչև զրո: Ոչ անմիջապես՝ իներցիան հիանալի բան է: Բայց այնուամենայնիվ:
Անմիջապես պետք է ասել, որ ոչ մի սոցիալական տեխնոլոգիա մինչ այժմ հնարավորություն չի տվել հաղթահարել Ռինգելմանի էֆեկտը։ Դուք կարող եք կարդալ «թիմային աշխատանքի գուրու»-ից ցուցումներ, բայց որքան մեծ է խումբը, այնքան ավելի շատ հակված կլինի մարդը պասիվություն դրսևորելու:
