ՆԱՍԱ-ն և Boeing-ը պայմանավորվել են Starliner-ի առաջին թռիչքը դեպի Միջազգային տիեզերակայան իրականացնել 2023 թվականի ապրիլին։ 2022 թվականի մայիսին տիեզերանավի փորձնական թռիչքը դեպի ISS տեղի ունեցավ առանց անձնակազմի։
Այժմ NASA-ի և Boeing-ի թիմն ավարտում է մայիսյան թռիչքի ժամանակ հայտնաբերված հետաքննությունն ու անսարքությունները: Բացի այդ, Boeing-ը վերջերս ավարտել է Starliner անձնակազմի մոդուլի աշխատանքը՝ տեղադրելով ջերմային պաշտպանություն և մուտքի խցիկ: Անցյալ ամիս թիմը նաև փորձարկեց թռիչքի կառավարման ծրագրակազմը, մինչդեռ ՆԱՍԱ-ի տիեզերագնացներ Բարրի Ուիլմորը և Սունիտա Ուիլյամսը և Մայք Ֆինքեն՝ փորձնական պահեստային օդաչուն, փորձարկեցին մոդուլի ջերմաստիճանը, նստատեղերը և աուդիո համակարգը:
Starliner-ը ISS ուղարկելու առաջին փորձը պետք է տեղի ունենար 2019 թվականի վերջին, սակայն այն պետք է ընդհատվեր՝ ծրագրային խնդիրների պատճառով տիզերանավը դուրս եկավ հունից։ Սխալները շտկելու համար պահանջվեց գրեթե երկու տարի: 2021 թվականին Starliner-ը վերադարձավ մեկնարկային հարթակ, սակայն առաքելությունը կրկին հետաձգվեց փականի խնդիրների պատճառով։
2022-ին Starliner-ի առանց անձնակազմի փորձարկումը բացահայտեց պահեստային շարժիչների և ծրագրային ապահովման հետ կապված խնդիրներ: Թեև տիեզերանավը հաջողությամբ թռավ դեպի ISS և վերադարձավ Երկիր, ՆԱՍԱ-ի պաշտոնյաներն այս խնդիրները բավական նշանակալից համարեցին և պահանջեցին դրանք շտկել՝ նախքան անձնակազմին նստել թույլ տալը:
Եթե արձակումը հաջող լինի ապրիլին, տիեզերագնացները մոտ երկու շաբաթ կանցկացնեն ISS-ում: Այս թռիչքը ներառվելու է դեպի ISS խաչաձև թռիչքների ծրագրում, որը ՆԱՍԱ-ն ավելի վաղ համաձայնեցրել էր Ռոսկոսմոսի հետ։ Starliner-ի վերադարձից հետո ՆԱՍԱ-ն կսկսի աշխատանքը տիեզերանավի հավաստագրման ավարտի վրա, որպեսզի Boeing-ը կարողանա կանոնավոր անձնակազմով առաքելություններ սկսել դեպի ISS՝ SpaceX-ի հետ հավասար: Երբ նավը ստանա համապատասխան վկայականը, ՆԱՍԱ-ն կորոշի Boeing Starliner-1 առաքելության ամսաթիվը։
Ավելի վաղ NASA-ն համաձայնել էր SpaceX-ի հետ պայմանագրին ավելացնել հինգ կանոնավոր առաքելություններ՝ անձնակազմին Crew Dragon նավերով Միջազգային տիեզերակայան տեղափոխելու համար: ՆԱՍԱ-ի համար Dragon-ի անձնակազմով առաքելությունների ընդհանուր թիվը հասել է 14-ի: Պայմանագրի համաձայն, SpaceX-ը պարտավորվում է իրականացնել Crew-10, Crew-11, Crew-12, Crew-13 և Crew-14 անձնակազմով առաքելությունները: Լրացուցիչ թռիչքները գործակալությանը կարժենա ավելի քան 1,4 միլիարդ դոլար:
Սիրարփի Աղաբաբյան
168.am
