Լոուրենս Բերքլիի ազգային լաբորատորիայի (LBNL) գիտնականները հայտնաբերել են Thiomargarita magnifica անունով մանրէ: Ի տարբերություն այլ բակտերիաների բջիջների, այս «հրեշը» կարող է ունենալ մինչև մեկ սանտիմետր երկարություն: Դա երբևէ հայտնաբերված ամենամեծ բակտերիան է, սակայն մինչ այժմ գիտնականները չեն կարող հստակ ասել, թե ինչու է այն այդքան մեծացել:
LBNL-ը հայտնաբերել է Thiomargarita magnifica-ն Կարիբյան մանգրոյի ճահիճներում: Թիմի անդամներն անմիջապես չհասկացան, որ ջրի մեջ տերևների տարօրինակ սպիտակ թելերը բակտերիաներ են։ Միայն լաբորատորիայում գտածոյի կառուցվածքը վերլուծելուց հետո նրանք եկան այն եզրակացության, որ դրանք հսկայական միաբջիջ օրգանիզմներ են։ Չնայած դրանք ունեն որոշ արտասովոր ներքին հատկանիշներ, գենետիկական վերլուծությունը ցույց է տվել, որ նրանք պատկանում են բակտերիաների թագավորությանը:
Բակտերիալ բջիջների մեծ մասը չափվում է միկրոմետրերով, օրինակ՝ ոսկեգույն ստաֆիլոկոկի տրամագիծը կազմում է ընդամենը մեկ միկրոմետր: Բակտերիաների նոր տեսակը մի քանի հազար անգամ ավելի մեծ է, քան մյուս տեսակներինը: Ինչպես նշում է LBNL-ի աշխատակից Ժան Մարի Վոլլանդը, մարդկային մասշտաբով մարդանման այս տեսակն ավելի բարձր կլինի, քան Էվերեստը:
Thiomargarita magnifica-ն պարզապես խիստ այտուցված բակտերիալ բջիջ չէ՝ այն ունի կառուցվածքային տարբերություններ այլ բակտերիաների համեմատ: Եթե փոքր պրոկարիոտային բջիջները թույլ են տալիս իրենց գենետիկական նյութին ազատ լողալ, ապա Thiomargarita magnifica-ն այն կապում է թաղանթում, ինչպես էուկարիոտիկ (բուսական և կենդանական) բջիջները: Նրանք նաև բազմանում են էուկարիոտային բջիջների պես՝ բողբոջելով նոր օրգանիզմներ առաջացնելու փոխարեն, այլ բակտերիաների նման կիսով չափ բաժանվելով:
Բացի այդ, հետազոտողները պարզել են, որ Thiomagarita magnifica-ի հսկայական մակերեսը ծածկված չէ ավելի փոքր բակտերիայով: Սա կարող է ցույց տալ, որ նոր տեսակն ունի հակամանրէային հատկություններ, որոնք կարող են օգտակար լինել հիվանդությունների դեմ պայքարում:
Ցավոք, Thiomargarita magnifica-ն դեռ չի կարող աճել լաբորատորիայում, ինչը դժվարացնում է դրանց ուսումնասիրությունը: Այնուամենայնիվ, գիտնականները հույս ունեն շարունակել իրենց ուսումնասիրությունը:
Սիրարփի Աղաբաբյան
168.am
