Այս ուղեղ-համակարգիչ ինտերֆեյսը տեխնոլոգիա է, որը կարող է փոխել արտաքին աշխարհի հետ մեր փոխգործակցության ձևը: Բայց կա մի խնդիր՝ ուղեղում չիպի տեղադրումը պահանջում է վիրահատություն։ Startup Neurable-ը ավելի պարզ լուծում է գտել։
Neurable-ը ամերիկյան ստարտափ է, որը հիմնված է Բոստոնում: Դրա հիմնադիրը՝ Ռամզես Ալկաիդը, մանկության տարիներին ողբերգական մի պահ է ապրել, երբ հորեղբայրը կորցրել է ոտքերը ավտովթարի հետևանքով, ինչը նրան ստիպել է ամբողջ կյանքում ոտքերի պրոթեզ կրել։ Ալկաիդը ոգեշնչվել է զբաղվել նյարդաբանությամբ և ստացել է PhD: Համալսարանն ավարտելուց հետո նա հիմնել է Neurable ընկերությունը, որը զբաղվում է ուղեղ-համակարգիչ ինտերֆեյսների ստեղծմամբ։
Ուղեղ-համակարգիչ ինտերֆեյսն օգտագործում է ուղեղի էլեկտրական ազդանշանները՝ սմարթֆոնի, նոութբուքի կամ այլ սարքի հետ անմիջականորեն հաղորդակցվելու համար: Այն օգնում է հաշմանդամություն ունեցող մարդկանց մտքի ուժով կառավարել պրոթեզները: Այս տեխնոլոգիան կարծես գիտաֆանտաստիկայի ժանրից լինի, բայց այն ուսումնասիրվել և կիրառվել է ավելի քան 50 տարի, օրինակ: Այնուամենայնիվ, մարդու հիմնական օրգանը դեռ ամբողջությամբ ուսումնասիրված չէ։ Բացի այդ, քչերը կհամաձայնեն գլխում էլեկտրոնային սարքերի տեղադրման վիրահատությանը: Այս երկու գործոնները սահմանափակում են ուղեղ-համակարգիչ ինտերֆեյսների աշխատանքը:
Neurable-ը ցանկանում է օգտագործել ուղեղ-մեքենա ինտերֆեյսի տեխնոլոգիան առանց վիրահատության: Նրանց հիմնական զարգացումը Enten ականջակալներն են։ Ականջի բարձիկները (այն մասերը, որոնք շփվում են ականջների հետ) ունեն փոքր էլեկտրոդներ, որոնք ներկառուցված են դրանց մեջ։ Նրանք գրանցում են նեյրոնների ցանկացած ակտիվություն, օրինակ՝ կարդալու ընթացքում դրա ավելացումը։ Դրանից հետո ալգորիթմները հավաքում են տվյալներ, վերլուծում և վերծանում են դրանք։ Հիմնական նպատակն առօրյան ուսումնասիրելն ու բարելավելն է։ Neurable-ի աշխատակիցներից մեկը բացատրում է. «Սարքը կարող է նկատել, որ օգտատերը հավանում է որոշակի երգացանկ և կառաջարկի դրանք ներառել մոտիվացիայի համար մինչև վերջնաժամկետը: Եթե այն հայտնաբերում է, որ մարդը կորցնում է կենտրոնացումը ճաշից մեկ ժամ առաջ, նա խորհուրդ կտա նախաճաշել ավելի ուշ՝ այդ ազդեցությունը հետաձգելու համար:
Neurable-ը միակ ընկերությունը չէ, որն աշխատում է առօրյա կյանքում ուղեղ-մեքենա ինտերֆեյսի օգտագործման վրա: NeuroSky-ը թողարկում է MindWave շարժական EEG ականջակալներ՝ ուղեղի գործունեությունը վերլուծելու համար: Դրանք օգտագործվում են ինտերակտիվ ֆիլմերում խաղեր խաղալու կամ հերոսներին կառավարելու համար:
Կանադական InteraXon-ն առաջիններից մեկն էր, ով շուկա մտավ 2014 թվականին Muse-ով, շարժական EEG ականջակալով չորս էլեկտրոդներով, որոնք փոխազդում են սմարթֆոնի կամ համակարգչի հետ: Ականջակալն օգնում է բարելավել կենտրոնացումը և մեդիտացիան՝ ուղեղի ազդանշանները ձայնի վերածելով:
Միջազգային կորպորացիաները նաև զարգացնում են իրենց ուղեղ-համակարգիչ միջերեսները: Օրինակ, Nissan-ը նմանատիպ տեխնոլոգիաներ է կիրառում տրանսպորտային միջոցների կառավարումն ու անվտանգությունը ճանապարհին բարելավելու համար: Ընկերության նյարդային սաղավարտն օգնում է ավելի լավ արձագանքել փոփոխվող իրավիճակներին՝ կանխատեսելով վարորդի արձագանքն ու գործողությունները: Ռամզես Ալկաիդեն չի վախենում մրցակցությունից և միայն ուրախանում է նոր նախագծերի ի հայտ գալով։ Նրա խոսքով, տեխնոլոգիայի ներկայացումն աշխարհի առաջ իրենց գլխավոր նպատակն է։
Սիրարփի Աղաբաբյան
168.am
